استعانت از ذوالقرنین (قرآن)ذوالقرنین، فردی قدرتمند با امکانات فراوانی بود که مردم برای ساختن سد در برابر يأجوج و مأجوج، از وی استعانت میجستند. ۱ - یاری خواستن از دوالقرنین۱.۱ - کمک خواهی برای ساختن سدمردم براى ساختن سد در برابر یأجوج و مأجوج، از ذوالقرنين استعانت میجستند: • «قَالُوا يَا ذَا الْقَرْنَيْنِ إِنَّ يَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجًا عَلَى أَن تَجْعَلَ بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ سَدًّا؛ (آن گروه به او) گفتند: «اى ذو القرنين يأجوج و مأجوج در اين سرزمين فساد مىکنند؛ آيا ممکن است ما هزينهاى براى تو قرار دهيم، که ميان ما و آنها سدّى ايجاد کنى؟!». ۱.۱.۱ - دیدگاه تفسیر المیزانظاهر این است که گویندگان این حرف همان قومی باشند که ذوالقرنین آنان را در نزدیکی دو کوه بیافت؛ و یأجوج و مأجوج دو طائفه از مردم بودند که از پشت آن کوه به این مردم حمله میکردند، و قتل عام و غارت راه انداخته اسیر مینمودند. دلیل بر همه اینها سیاق آیه است که تماما ضمیر عاقل به آنان برگردانده شده و (نیز) عمل سد کشیدن بین دو کوه، و غیر از اینها. (فهل نجعل لک خرجا) - کلمه (خرج) به معنای آن چیزی است که برای مصرف شدن در حاجتی از حوایج، از مال انسان خارج میگردد. قوم مذکور پیشنهاد کردند که مالی را از ایشان بگیرد و میان آنان و یأجوج و مأجوج سدی ببندد که مانع از تجاوز آنان بشود. ۱.۱.۲ - دیدگاه تفسیر نمونهدر این هنگام آن جمعیت که از ناحیه دشمنان خونخوار و سرسختی به نام یاجوج و ماجوج در عذاب بودند، مقدم ذوالقرنین را که دارای قدرت و امکانات عظیمی بود، غنیمت شمردند، دست به دامن او زدند و (گفتند: ای ذو القرنین! یاجوج و ماجوج در این سرزمین فساد میکنند، آیا ممکن است ما هزینهای در اختیار تو بگذاریم که میان ما و آنها سدی ایجاد کنی) (قالوا یا ذا القرنین ان یاجوج و ماجوج مفسدون فی الارض فهل نجعل لک خرجا علی ان تجعل بیننا و بینهم سدا). این گفتار آنها، با اینکه حداقل زبان ذو القرنین را نمیفهمیدند، ممکن است از طریق علامت و اشاره بوده باشد، و یا لغت بسیار ناقصی که نمیتوان آن را به حساب آورد. این احتمال را نیز دادهاند که تفاهم میان آنها بهوسیله بعضی از مترجمین یا به الهام الهی، همچون سخن گفتن بعضی از پرندگان با سلیمان، بوده است. به هر حال از این جمله استفاده میشود که آن جمعیت از نظر امکانات اقتصادی وضع خوبی داشتند؛ اما از نظر صنعت و فکر و نقشه ناتوان بودند؛ لذا حاضر شدند هزینه این سد مهم را بر عهده گیرند؛ مشروط بر اینکه ذوالقرنین طرح و ساختمان آن را پذیرا گردد. ۲ - پانویس
۳ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۱۵۶، برگرفته از مقاله «استعانت از بهشتیان». |